لهستان در مرکز قارّه اروپا قرار گرفته است. جمعیت این کشور بالغ بر ۳۸ میلیون نفر برآورد میشود.[۱] پایتخت این کشور شهر ورشو[۲] و زبان رسمی آن لهستانی است. اکثریت مردم لهستان (۹۸ درصد) از نژاد لهستانی هستند.[۳] همچنین ۹۰ درصد مردم این کشور مسیحی (اکثریت کاتولیک)، ۶ درصد بیدین، و بقیه پیرو ادیان دیگر میباشند.[۴]
کتابهای خطی، نامهها و اسنادی که به زبان لهستانی و با رسمالخط عربی در این سرزمین وجود دارد حاکی از حضور تمدّن اسلامی در آن است. مهمترین دوران مهاجرت مسلمانان به لهستان در سدههای ۱۵ و ۱۶ میلادی رخ داد. این گروه مسلمانان تاتار بودند و به خاطر مهارتهای نظامی مورد توجه حاکمان قرار گرفته و در مناطق مرزی لهستان با بلاروس ساکن شدند. موج دیگر مهاجرت مسلمانان به این کشور، مربوط به جنگهای قرن هفدهم در کریمه[۵] میشود که در جریان آنها تعدادی از مسلمانان به لهستان پناهنده شدند. به علاوه، طی نیمه دوم قرن بیستم، ترکها، بوسنیاییها، اعراب و دیگر اقوام هم به مسلمانان مقیم لهستان افزوده شدند. پس از پایان جنگ جهانی اوّل و تشکیل جمهوری لهستان، تاتارهای مسلمان امکان فعّالیت بیشتری پیدا کردند. بر اساس آمارها، جمعیت مسلمانان این کشور در سال ۲۰۱۵ میلادی بین ۴۰ تا ۵۵ هزار نفر برآورد شده است. بیشترین جمعیت مسلمانان در شهرهای بیاوستوک[۶] ، ورشو و گدانسک[۷] زندگی میکنند. یک مسجد در ورشو و سه مسجد نیز در منطقههای بوهونیکی[۸] ، کروشینیانی[۹] ، و گدانسک وجود دارد. مسجد کروشینیانی بیشتر به مسلمانان حنفیمذهب تعلّق دارد. فرهنگ اسلامی در بین مسلمانان بیشتر با سنتهای تاتاری مخلوط شده است. بانوان مسلمان غالباً بدون حجاب هستند. با این حال، برخی نشانههای هویت اسلامی مثل زیارت قبور در بین ایشان به چشم میخورد.[۱۰] یکی از نهادهای مسلمانان لهستان، انجمن مشترک کاتولیکها و مسلمانان است که توسط یک مسلمان و یک مسیحی کاتولیک اداره میشود. این انجمن در سال ۱۹۹۷ میلادی به کوشش بنیاد «کوشش برای اعاده دوستی» در ورشو تأسیس گردید.[۱۱] بیشتر شیعیان لهستان در شهرهای بیاوستوک، ورشو و گدانسک زندگی میکنند. شیعیان لهستان دارای سازمانی به نام «اتحادیه مسلمانان متحد» هستند که در شهرهای مختلف دارای نمایندگی است و شیخ «محمود طه ژوک» و «شیخ رافای احمد بیرکر» ریاست مرکزی آن را بر عهده دارند.[۱۲]
منابع:
[۱] “Informacja o wstępnych wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań ۲۰۲۱”. Retrieved ۲۹ January ۲۰۲۲.
[۲] Warsaw
[۳] Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań ۲۰۱۱ [National-ethnic, linguistic and religious structure of Poland. National Census of Population and Housing 2011] (PDF) (in Polish). Central Statistical Office. 2015. ISBN ۹۷۸-۸۳-۷۰۲۷-۵۹۷-۶.
[۴] “Special Eurobarometer 493, European Union: European Commission, September 2019, pages 229–۲۳۰”. ec.europa.eu. Retrieved ۳ October ۲۰۲۰.
[۵] Crimean Peninsula
[۶] Białystok
[۷] Gdańsk
[۸] Bohoniki
[۹] Krotoszyn
[۱۰] بررسی وضعیت مسلمانان لهستان؛ نگاه مردم لهستان به اسلام مثبت است