آفریقای جنوبی کشوری در جنوب آفریقا و در سواحل دو اقیانوس اطلس و هند است که بیش از ۵۹ میلیون نفر جمعیت دارد. [۱] در این کشور، قوهی مجریه، قضائیه و پارلمان به ترتیب در پرتوریا، بلوم فونتین، و کیپ تاون مستقر هستند. یازده زبان رسمی در این کشور کاربرد دارند، از جمله انگلیسی، خوسایی، و آفریکانس. حدود ۸۱ درصد مردم این کشور از تبار سیاهان آفریقایی، ۹ درصد رنگین پوست، ۸ درصد سفید، و بقیه آسیایی هستند. از نظر دینی نیز، ۷۸ درصد مردم آفریقای جنوبی مسیحی، حدود ۱۱ درصد بیدین، نزدیک به ۵ درصد پیرو ادیان سنتی، ۲ درصد مسلمان و بقیه پیرو سایر ادیان و آئینها میباشند. [۲]
نخستین مسلمانان آفریقای جنوبی از مجمع الجزایر اندونزی و مالزی و نیز شبه قارّهی هند و پاکستان به این کشور وارد شدند. [۳] مسلمانان آفریقای جنوبی بیشتر در شهرهای کیپتاون، دوربان، ژوهانسبورگ و پرتوریا سکونت دارند. در سال ۱۹۹۴ میلادی، به واسطهی اقدامات مسلمانان در مبارزه با رژیم آپارتاید و نیز همکاری نزدیک برخی شخصیتهای مسلمان با کنگره ملّی آفریقا و کنگره پان آفریکن، حضور و تأثیرگذاری مسلمانان در صحنهی سیاسی این کشور پررنگتر شد. هم-زمان، سازمانها و تشکیلات سیاسی و مذهبی متعددی در جامعهی مسلمانان این کشور شکل گرفت، به طوری که امروزه مسلمانان آفریقای جنوبی دارای ۴۵۵ مسجد، ۴۶۳ سازمان، ۴۰۸ مرکز آموزشی، ۵ رادیوی محلّی و ۵ ماهنامه هستند. [۴]
اولین حضور شیعه در این کشور به هفت قرن پیش برمیگردد که فردی به نام غریب شاه از هندوستان به این کشور مهاجرت کرده و شروع به تبلیغ آموزههای شیعی کرد. در دوران معاصر، اولین نهضت رسمی شیعه در این کشور توسط اسماعیل جوبرت، شاعر و ادیب مصری الاصل پایهگذاری شد. او در سال ۱۹۷۹ میلادی پس از تشرّف به مذهب تشیّع، گروه اسلامی الجهاد را تأسیس کرد. [۵]
علاوه بر شیعیان بومی آفریقای جنوبی، شیعیانی از کشورهای پاکستان، لبنان و هند نیز در این کشور زندگی میکنند. شیعیان بیشتر در شهرهای کیپ تاون، ژوهانسبورگ، پرتوریا، کرونستاد، بلوم فونتین، پیترزبورگ، دوربان و پورت الیزابت حضور دارند. تعدادی از خوجههای اثناعشری و همچنین گروهی از اسماعیلیان (بهره ها و آقاخانیها) نیز در این کشور سکونت دارند.
برخی از شخصیتهای برجستهی شیعه در آفریقای جنوبی عبارتند از سید آفتاب حیدر رضوی، شیخ عبدالله کازینگاتی، شیخ شعیب بولی، و شیخ احمد قاسم. همچنین از جمله مراکز و مساجد شیعی مهم این کشور میتوان به مرکز اسلامی ژوهانسبورگ، مرکز اسلامی المصطفی (ص)، مرکز اسلامی و حسینیه باب العلم، مسجد اهل بیت (ع) و مسجد امام حسین (ع) اشاره کرد. [۶]
منابع:
[۱] “Mid-year population estimates” (PDF). Statistics South Africa. ۹ July ۲۰۲۰. Archived from the original (PDF) on ۲۹ July ۲۰۱۹. Retrieved ۹ July ۲۰۲۰.
[۲] “South Africa – Community Survey ۲۰۱۶”. www.datafirst.uct.ac.za. Retrieved ۲۵ November ۲۰۱۸.
[۳]جعفریان، رسول، اطلس شیعه، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، ۱۳۸۷ش، ص۵۶۲.
[۴] پورتال اهل بیت (ع)
[۵] مذهب اهل البیت علیهم السلام در آفریقای جنوبی
[۶]https://fa.wikishia.net/view/%D۸%A۲%D۹%۸۱%D۸%B۱%DB%۸C%D۹%۸۲%D۸%A۷%DB%۸C_%D۸%AC%D۹%۸۶%D۹%۸۸%D۸%A۸%DB%۸C