قطر از کشورهای جنوب غرب آسیا که در منطقه خاورمیانه و حاشیهی خلیج فارس قرار گرفته است. جمعیت این کشور بیش از ۲.۵ میلیون نفر [۱] و پایتخت آن، شهر دوحه است. زبان رسمی قطر عربی بوده و انگلیسی نیز به عنوان زبان دوم خصوصاً در حوزهی تجارت و بازرگانی استفاده میشود.
اکثریت جمعیت قطر را مهاجرین تشکیل میدهند که از میان آنها قومیت هندی با حدود ۲۳ درصد، نپالی ۱۵ درصد، ایرانی ۱۴ درصد، و قطری با ۱۲ درصد بیشترین سهم جمعیتی را در اختیار دارند. [۲]
اسلام دین رسمی قطر است و بیش از ۶۵ درصد جمعیت این کشور مسلمان هستند. بعد از اسلام، پیروان آئین هندو حدود ۱۵ درصد، مسیحیت ۱۴ درصد، و بودا ۳ درصد جمعیت را به خود اختصاص دادهاند. [۳]
اغلب مسلمانان قطر اهل سنت با گرایش وهابی و سلفی [۴] و نزدیک به ۱۰ درصد نیز شیعه هستند. [۵] با توجه به اینکه خاندان حاکم قطر نیز پیرو اسلام سنی سلفیاند، در عمل بیشترین نفوذ سیاسی، فرهنگی و… به وهابیون تعلّق دارد. [۶]
با این وجود در دهههای اخیر، مهاجرت گروههایی از بحرین، ایران، و لبنان به این کشور به رشد تشیّع کمک کرده است. به صورت کلی، شیعیان قطر به دو گروه تقسیم میشوند: بحارنه که اغلب از بحرین و عربستان به قطر مهاجرت کردهاند، و سایر شیعیان که از ایران وارد این کشور شدند.
تشیّع در قطر به حوزهی تحصیلات آکادمیک نیز ورود پیدا کرده است. مثلاً دانشکده شریعت و مطالعات اسلامی قطر با رویکرد علمی و تربیتی تأسیس شده است. با این حال، حوزهی علمیه در این کشور وجود ندارد. از نظر فعالیتهای اجتماعی نیز شیعیان در تمام ادارات موجود در قطر حضور و فعالیت دارند. [۷] نسبت به فعالیتهای مذهبی، شیعیان قطر با در اختیار داشتن ۲۳ حسینیه و چندین مسجد [۸] به ترویج فرهنگ و آموزههای تشیّع اقدام میکنند. این مهم از طریق برگزاری عزاداری ایام محرم و صفر، و نیز مراسم جشن ولادت امامان معصوم (ع) در حسینیهها، از جمله حسینیه امام رضا (ع)، لاریها، بحرینیها، بشاگردیها صورت میپذیرد. [۹]
منابع:
[۱] “Population of Qatar by nationality – ۲۰۱۷ report”. Retrieved ۷ February ۲۰۱۷.
[۲] Jure Snoj (۷ February ۲۰۱۷). “Population of Qatar by nationality – ۲۰۱۷ report”. http://priyadsouza.com. External link in |وبگاه= (help)
[۳] “Population By Religion, Gender And Municipality March ۲۰۲۰”. Qatar Statistics Authority.
[۴] «اطلاعاتنامه جهان». دریافتشده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۴.
[۵] “Mapping the Global Muslim Population” (PDF). Pew Forum on Religion & Public Life. October ۲۰۰۹. Retrieved ۵ December ۲۰۱۵.
[۶] “۲۰۱۱ Report on International Religious Freedom – Qatar”. US Department of State.
[۷] https://fa.wikishia.net/view/%D۹%۸۲%D۸%B۷%D۸%B۱
[۸] حسن علوی، قطر (کتاب سبز)، ص۱۶.
[۹]مرکز ابحاث العقائدیه