لیبی کشوری در آفریقای شمالی و جنوب دریای مدیترانه است. پایتخت و بزرگترین شهر لیبی، طِرابلُس نام دارد. جمعیت این کشور کمتر از یک دهم ایران و حدود ۷ میلیون نفر است که اکثر آنها به زبان عربی سخن میگویند.[۱] با این وجود زبانهای انگلیسی و ایتالیایی نیز در لیبی رواج دارند. نزدیک به ۱۲۰ قبیله در لیبی وجود دارد و نژادهای با بیشترین فراوانی جمعیتی در این کشور عبارتند از عرب ۸۷ درصد، و بربر ۷ درصد.
لیبی زمانی سکونتگاه یکی از قدیمیترین جوامع یهودی در جهان به شمار میآمد که تاریخ آنها به ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد.[۲] امروزه، ۹۷ درصد مردم لیبی مسلمان و ۳ درصد باقیمانده نیز مسیحی و یهودی هستند.[۳]
اسلام در سال ۲۱ قمری به لیبی وارد شد و در آن زمان بربرهای ساکن این منطقه به سرعت جذب این آئین شده و در فتح اندلس توسط لشکر مسلمانان نیز شرکت کردند. دو قرن بعد، در دوران خلافت عباسیان، حاکمانی برای حکومت بر این منطقه تعیین شدند.[۴]
پیشینه حضور تشیّع در لیبی به دوره ادریسیان و فاطمیان در شمال آفریقا برمیگردد. از اینرو تأثیر تشیّع بر فرهنگ مردم این مناطق تا به امروز نیز باقی است به شکلی که مقبره دهها تن از سادات در این کشور وجود دارد. از مهمترین آنها «عبدالسلام الاسمر» از نوادگان امام حسن(ع) است که قدمتی ۸۰۰ ساله دارد. ضریح «الشعاب الدهمانی» از سادات حسنی نیز یکی دیگر از زیارتگاههای لیبی است. البته این دو زیارتگاه شیعیان، به علاوه سایر قبور سادات شیعه در لیبی، توسط وهابیون تخریب شد.[۵]
یکی از نکات مهم در تاریخ سیاسی-دینی لیبی، ربوده شدن امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان در این کشور است. از سال ۱۳۵۷ شمسی که امام موسی صدر در لیبی ربوده شد، تاکنون خبر قطعی در مورد سرنوشت وی منتشر نشده است.
منابع:
[۱]«World Population Prospects – Population Division – United Nations». population.un.org. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۶-۱۰.
[۲] “History of the Jewish Community in Libya”. University of California at Berkeley. Archived from the original on ۲۵ April ۲۰۱۳. Retrieved ۵ February ۲۰۱۳.
[۳] https://fa.wikishia.net/view/%D۹%۸۴%DB%۸C%D۸%A۸%DB%۸C
[۴] پورتال اهل بیت
[۵] خبرگزاری اهل بیت(ع)
