اسپانیا کشوری با حکومت پادشاهی است که در جنوب غربی قارهی اروپا قرار دارد. جمعیت این کشور نزدیک به ۴۸ میلیون نفر تخمین زده شده است.[۱] پایتخت اسپانیا شهر مادرید و زبان اصلی مردم آن اسپانیایی (اسپانیولی) میباشد. درحالیکه بومیان اسپانیا ۸۸ درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهند، اما گروههای زیادی نیز از مهاجران اهل آمریکای لاتین (۳۹درصد)، آفریقای شمالی (۱۶درصد)، و اروپای شرقی (۱۵درصد) در سالهای اخیر وارد این کشور شدهاند.[۲] بر اساس آخرین مطالعات انجام شده، حدود ۵۹ درصد مردم اسپانیا مسیحی کاتولیک، ۳۸ درصد ملحد، شکّاک و بیدین و ۳ درصد نیز پیرو سایر ادیان میباشند.[۳] همچنین آمارها نشان میدهند که امروزه نزدیک به ۲۲۰۰۰۰۰ مسلمان در اسپانیا زندگی میکنند.[۴]
بر اساس اسناد تاریخی، در سال ۹۲ هجری قمری لشکری از مسلمانان مأمور فتح اندلس (نامی که مسلمانان به اسپانیا داده بودند) شدند، و توانستند ظرف مدت یک سال سرتاسر اسپانیا را به تصرف خود درآورند.[۵] تمدّن اسلام در طول هشت قرن حضور در اندلس باعث شکوفایی این کشور گردید.[۶] همچنین، به واسطهی پیوند ایجاد شده بین مسلمانان و مردم اسپانیا، نسلی نو پدید آمدند که به «مولّدان» (عربهای دورگه) مشهور شدند.
اواسط قرن دوم هجری و در نتیجهی بروز تفکرات و جنبشهای شیعی در اندلس، مانند قیام عبدالله بن سعد و عبدالواحد مکناسی ، نخستین دولت شیعی در این منطقه توسط حمودیان تشکیل گردیده و متعاقب آن نیز در قرن پنجم هجری، دولت شیعی دیگری به نام بنی عمار تأسیس شد.[۹]
امروزه به دلیل مشی انقلابی و توان مالی محدود شیعیان اسپانیا و نیز حساسیت دولت، فعالیت افراد و مراکز شیعی در این کشور چندان گسترده و پررنگ نیست. با این وجود هشت مرکز شیعی در اسپانیا فعالیت میکنند که مهمترین آنها مرکز فرهنگی امام علی (ع) میباشد. از شخصیتهای مشهور شیعه در اسپانیا هم میتوان به جعفر گنزالس اشاره کرد که پس از پذیرش دین اسلام، قرآن کریم را به زبان اسپانیولی ترجمه کرد.
منابع:
[۱] “INEbase / Demografía y población /Padrón. Población por municipios /Estadística del Padrón continuo. Últimos datos datos”. ine.es. Retrieved 11 February 2021.
[۲] https://en.wikipedia.org/wiki/Spain#Demographics
[۳] https://www.statista.com/statistics/992648/distribution-of-the-population-by-religious-beliefs-spain/
[۴] https://www.statista.com/statistics/989902/muslims-in-spain-by-nationality/
[۵] دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۰، ص۳۲۳.
[۶] جلوههایی از تمدن اسلامی اندلس، فصلنامه مشکوه، شماره ۴۸.
[۷] نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰
[۸] نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰.
[۹]تاریخ اسلام در آیینه پژوهش، سال ششم، شماره اول، بهار ۱۳۸۸، ص۷۱ ۹۹