کشور بوسنی و هرزگوین در جنوب شرقی اروپا و شبه جزیره بالکان قرار دارد. سارایوو پایتخت این کشور و جمعیت آن نزدیک به ۴ میلیون نفر است. [۱] در این کشور، زبان‌های محلّی بوسنیایی، کروواتی و صربی رواج دارند، ولی بوسنیایی زبان اصلی مردم محسوب می‌شود.
سه قومیت اصلی بوسنی و هرزگوین عبارتند از بوسنیایی (۵۰ درصد)، صرب (۳۱ درصد) و کرووات (۱۵ درصد). بیش از ۵۰ درصد مردم بوسنی و هرزگوین مسلمان اهل‌سنت هستند. همچنین ۳۱ درصد جمعیت کشور را مسیحیان ارتدکس و ۱۵ درصد را کاتولیک‌ها به خود اختصاص داده‌اند. [۲]
بر اساس اسناد تاریخی پیش از سلطان محمّد، اسلام از طریق جاده ابریشم و توسط بازرگانان ایرانی به این منطقه راه یافته و در قرن ده میلادی در جزیره بالکان وجود داشته است. [۳] بعدها در دوره عثمانیان، بوسنی و هرزگوین از نظر فرهنگی پیشرفت کرد و مراکز عبادی و آموزش اسلامی در آن گسترش یافت. بعد از جنگ جهانی اول، سخت‌ترین دوران برای مسلمانان در این کشور آغاز شد. در ابتدای دهه ۱۹۹۰میلادی، جنگ‌های خونین و نسل‌کشی گسترده علیه مسلمانان در بالکان به وقوع پیوست. [۴]
در بوسنی و هرزگوین تفاوت چندانی بین شیعه و سنی نیست. [۵] در دوره عثمانی ساداتی که عمدتاً از نسل امام حسن و امام حسین علیهما‌السلام بودند در بوسنی حضور داشتند. [۶]
حسینیه الحسینیۀ در گراداچات، مؤسسه علمی و پژوهشی ابن سینا در سارایوو، بنیاد ملّاصدرا در سارایوو از مراکز شیعی بوسنی و هرزگوین هستند که به امور آموزشی، برگزاری نماز جمعه و جماعت، و ترجمه و انتشار کتب شیعی اهتمام دارند. [۷] در این کشور، صوفیان که اکثراً از نظر فقهی حنفی‌اند، روابط نزدیکی با شیعیان داشته و حتی در دهه‌ی اول محرّم مراسم سوگواری امام حسین (ع) را برگزار می‌کنند. [۸]
منابع:
[۱] “Bosnia and Herzegovina – The World Factbook”. www.cia.gov. ۳ November ۲۰۲۱.
[۲]Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine / Agency for Statistics of Bosnia and Herzegovina (۲۰۱۶).
[۳] بی‌آزار شیرازی،عبدالکریم، بالندگی فرهنگ اسلام و ایران در بوسنی و هرزگوین؛ دستاوردهای سفر به کشور بوسنی و هرزگوین، مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، بهار ۱۳۸۷- شماره۱۱، ص۷۲.
[۴] گلی زواره، غلامرضا، سرزمین اسلام: شناخت کشورهای اسلامی و نواحی مسلمان نشین جهان، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، قم، ۱۳۷۶ش، صص۵۱۳-۵۱۷.
[۵] نواب، سید ابوالحسن، درسنامه جغرافیای تشیع، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۳ش، ص۲۶۱.
[۶] بی‌آزار شیرازی،عبدالکریم، بالندگی فرهنگ اسلام و ایران در بوسنی و هرزگوین؛ دستاوردهای سفر به کشور بوسنی و هرزگوین، مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، بهار ۱۳۸۷- شماره۱۱، صص۷۱-۷۲.
[۷]https://fa.wikishia.net/view/%D۸%A۸%D۹%۸۸%D۸%B۳%D۹%۸۶%DB%۸C_%D۹%۸۸_%D۹%۸۷%D۸%B۱%D۸%B۲%DA%AF%D۹%۸۸%DB%۸C%D۹%۸۶
[۸] نواب، سید ابوالحسن، درسنامه جغرافیای تشیع، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۳ش، ص۲۶۱.
