بنگلادش در جنوب قارّه آسیا واقع شده و جمعیت آن ۱۶۴ میلیون نفر است.[۱] پایتخت این کشور داکا و زبان رسمی آن بنگالی است. زبان انگلیسی نیز در آموزش عالی و دادگستری به‌کار برده می‌شود. اکثریت مردم بنگلادش (۹۸ درصد) از نژاد بنگالی و اقلیتی نیز به قومیت‌هایی نظیر بیهاری و روهینگیا تعلّق دارند.[۲] دین اصلی مردم بنگلادش اسلام اهل سنت بوده و ۹۰ درصد جمعیت این کشور مسلمان هستند. پیروان هندوئیسم (۸.۵ درصد)، بودا و مسیحیت (هر کدام کمتر از ۱ درصد) نیز اقلیت باقیمانده را تشکیل می‌دهند.[۳]
اوّلین مسلمانانی که با مردم بنگلادش ارتباط گرفتند، بازرگانان، مبلّغان مذهبی و سپس صوفیان بودند. البته برخی زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی مانند نظام طبقاتی هندوها نیز سبب گرایش مردم این سرزمین به اسلام شد. پس از فتح بنگال توسط مسلمانان در قرن دوازدهم میلادی، مسلمانان جایگاه مهمّی در این کشور به دست آوردند.
شیعیان بنگلادش حدود ۱.۵ میلیون نفر هستند. برخی از مناطقی که بیشترین حضور شیعیان را دارند عبارتند از داکا، کولنا، جیسور، سات خیرا، راجشاهی و… مهم‌ترین مراکز تبلیغی و مذهبی شیعیان در بنگلادش حسینیه‌ها هستند که عموماً نقش مسجد را نیز ایفا می‌کنند. حسینیه دالان، و حسینیه و مسجد محمّدپور از مهم‌ترین این مراکز هستند. در کنار حسینیه‌ها، شیعیان بنگلادش به منظور حفظ موقعیت دینی و نیز تبلیغ تشیّع و ارتقاء سطح دانش دینی خود، اقدام به ایجاد انجمن‌ها و سازمان‌های گوناگونی نموده‌اند. حوزه علمیه کولنا، سازمان تبلیغی دعوت، حوزه علمیه خواهران شیعه در داک، انجمن پانجاتانی، سازمان خیرین نورالثقلین، محمّدیه تراست، و مؤسسه البلاغ در زمره‌ی این مراکز قرار می‌گیرند.
سنت سوگواری و مرثیه‌خوانی کربلا به یک فرهنگ سنتی در میان مردم (اعم از شیعه و سنی) بنگلادش تبدیل شده و در ادبیات این کشور نیز ریشه دوانیده است. هر چند مسلمانان بنگلادش احترام ویژه‌ای برای اهل بیت(ع) قائلند، اما نگاه آنها نسبت به شیعیان چندان مناسب نیست. این مساله ریشه در علل مختلفی دارد، از جمله تبلیغات سلفی‌ها و وهابی‌ها علیه شیعیان و نیز رابطه سرد و نامناسب برخی از شیعیان با اهل‌سنت و حتی تکفیر آنها.[۴]
منابع:
[۱] “Bangladesh Population (2020) – Worldometer”. www.worldometers.info. Retrieved ۲۰۲۰-۰۵-۱۶.
[۲] “Bānlādēśakē jānuna” জানুন [Discover Bangladesh] (in Bengali). National Web Portal of Bangladesh. Archived from the original on 16 February 2015. Retrieved ۱۳ February ۲۰۱۵.
[۳] The Constitution of the People’s Republic of Bangladesh. bdlaws.minlaw.gov.bd. Ministry of Law, The People’s Republic of Bangladesh. Retrieved ۱۷ May ۲۰۱۹. Article 2A. – The state religion and Article 12 – “Know Bangladesh”. Government of Bangladesh. Government of Bangladesh. Archived from the original on 9 October 2018. Retrieved ۱۰ October ۲۰۱۸.
[۴]https://fa.wikishia.net/view/%D8%A8%D9%86%DA%AF%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%B4
